NFT چیست؟ NFTها، مانند دیگر ارزهای رمزی که بر بستر بلاکچین فعالیت میکنند، اکنون یکی از مفاهیم محبوب و مورد بحث در دنیای کریپتوکارنسی هستند. این توکنها نوعی از ارزهای رمزی هستند که قابلیت تعویض ندارند و به صورت انحصاری عرضه میشوند. آنها میتوانند در زمینههای گوناگون به عنوان ابزارهایی منحصر به فرد مورد استفاده قرار گیرند.
در این مقاله، ما قصد داریم ویژگیها و کاربردهای این توکنها را بررسی کرده و به سوال “NFT چیست؟” پاسخ دهیم. قبل از شروع مقاله، به مفهوم قابلیت تعویضپذیری نیز اشاره خواهیم کرد.
برای درک بهتر این مقاله پیشنهاد میکنیم مقاله متاورس چیست؟ را مطالعه نمایید.
فهرست محتوا
- 1 تعویضپذیری چیست؟
- 2 آشنایی با ساختار توکن های غیر مثلی
- 3 nft چیست؟
- 4 ویژگیهای NFT چیست؟
- 5 مزایای NFT چیست؟
- 6 NFT چه تفاوتهایی با توکنهای Fungible دارد؟
- 7 ورود به دنیای NFT
- 8 پروژههای معروف NFT
- 9 گرانترین NFT جهان
- 10 خرید و فروش NFT
- 11 آینده NFT چطور پیشبینی میشود؟
- 12 توکن غیر مثلی و جهانی که باید کشف کنیم
تعویضپذیری چیست؟
تعویضپذیری یا Fungibility به این معنا است که یک ارز یا دارایی را میتوان با یک ارز دیگر با همان ارزش معاوضه کرد، و همچنین این دارایی امکان تقسیم به بخشهای کوچکتر را دارد.
برای درک بهتر این مفهوم، تصور کنید که یک اسکناس ۵۰ هزار تومانی دارید. میتوانید این اسکناس را با یک اسکناس دیگر با همان ارزش معاوضه کنید، و یا میتوانید آن را با اسکناسهای دیگر با مبالغ مختلفی که مجموع آنها ۵۰ هزار تومان است، مبادله کنید.
بنابراین، اسکناس ۵۰ هزار تومانی شما به علاوه اینکه قابل تعویض با اسکناسهای دیگر با همان ارزش است، میتوانید آن را به مبالغ دیگر نیز تقسیم کنید. به عبارت دیگر، این اسکناس یک ارز تعویضپذیر است.
این مفهوم نیز در مورد ارزهای دیجیتال مانند بیتکوین، ریپل، اتریوم، بیتکوین کش و دیگر رمزارزها صادق است. به این معنا که یک واحد از هر یک از این رمزارزها در برابر یک واحد دیگر از همان رمزارز با همان ارزش قابل معاوضه است، و همچنین میتوان آنها را به بخشهای کوچکتر تقسیم کرد.
به طور خلاصه، ارزهایی که هر واحد از آنها در مقابل هر واحد دیگر از همان ارز به یک میزان ارزش دارند، تعویضپذیر یا Fungible هستند.
آشنایی با ساختار توکن های غیر مثلی
nft چیست؟
توکنهای غیرقابل تعویض، مختصراً به عنوان NFT نیز شناخته میشوند. این توکنها نوعی ارز دیجیتال رمزنگاری شده هستند که مدارک مالکیت برای یک اثر دیجیتال را در فضای بلاکچین صادر میکنند. در ابتدا، توکنهای NFT بر اساس استاندارد شبکه ERC721 توسعه یافتند، که یک استاندارد مشابه ERC20 برای توکنهاست. این توکنها ابتدا به عنوان توکنهای خاص اتریوم شناخته میشدند، اما در حال حاضر در بستر بلاکچینهای دیگر نیز توسعه یافتهاند.
استفاده اصلی بیشتر از NFTها در دنیای بازیهای کارتی و متاورسی واقع میشود. این توکنها برای تعریف داراییهای داخل بازی مورد استفاده قرار میگیرند، که ویژگی برجسته آنها منحصر به فرد بودن است. پلتفرمهایی مانند دیسنترلند به عنوان بازارهای NFT آیندهنگر شناخته میشوند و بر اساس مفهوم متاورسی (metaverse) عمل میکنند. این پلتفرم به اندازه کافی محبوب است که در حال تبدیل شدن به برترین بستر رمزارزی متاورسی در حال حرکت است.
ویژگیهای NFT چیست؟
NFTها دارای ویژگیهای منحصر بهفردی هستند که به شرح زیر میآیند:
غیرقابل تعویض بودن
- ویژگی برجستهترین NFTها، عدم تعویضپذیری آنهاست. این توکنها قابلیت تعویض با دارایی مشابه خود را ندارند و به عنوان داراییهای کاملاً منحصر بهفرد شناخته میشوند.
کمیاب بودن
- توسعهدهندگان میتوانند تعداد زیادی از NFTها را تولید کنند، اما عموماً تمرکز آنها بر تولید NFT با تعداد محدود و نادر و همچنین انحصاری بودن آنهاست.
غیرقابل تقسیم بودن
- NFTها را نمیتوان به قسمتهای کوچکتر تقسیم کرد و عملاً این امکان وجود ندارد. در مقابل رمزارزها، NFTها همواره به صورت یکپارچه باقی میمانند.
منحصر به فرد بودن
- این توکنها دارای اطلاعاتی هستند که در بلاکچین ثبت شدهاند و غیرقابل تغییر میباشند. این اطلاعات به عنوان گواهی اصالت NFTها شناخته میشوند و از تغییرات محافظت میکنند.
مزایای NFT چیست؟
برخی از مهمترین مزایای این توکنها عبارتند از:
قابل انتقال هستند
این توکنها را میتوان در بازارهای خاص و نه در صرافیهای ارز دیجیتال خرید و فروش کرد. قیمت NFT بر اساس منحصر به فرد بودن آن محاسبه میشود.
معتبر هستند
همانطور که میدانید در فضای بلاکچین امکان جعل و تقلب و وجود ندارد. توکنهای غیر قابل تعویض نیز در این بستر فعال هستند؛ بنابراین میتوان به اصالت آنها اطمینان داشت.
حق مالکیت در آنها محفوظ است
اطلاعات پس از ثبت در بلاکهای بلاکچین غیرقابل تغییر یا حذف هستند. بنابراین با توجه به اینکه دادههای NFT بر روی بلاکچینها ثبت میشود، تحت هیچ شرایطی امکان تغییر دادههای اولیهی آنها وجود ندارد و حقوق مالک اصلی و ابتدایی اثر همیشه محفوظ میماند.
NFT چه تفاوتهایی با توکنهای Fungible دارد؟
توکنهای غیر قابل تعویض، با توکنهای تعویضپذیر (Fungible) تفاوتهای اساسی دارند که این تفاوتها را به شکل بهتر و واضحتر بیان میکنیم:
- قابلیت تعویض:
در مقایسه با توکنهای تعویضپذیر، توکنهای غیر قابل تعویض (NFT) امکان مبادله با توکنهای مشابه (با ارزش یکسان) را ندارند. به عبارت دیگر، هر NFT دارای ویژگی یکتایی است و نمیتوان آن را با دیگران به صورت معمول مبادله کرد. - اطلاعات اختصاصی:
توکنهای غیر قابل تعویض اطلاعات اختصاصی دارند که به صورت منحصراً بر روی آنها ثبت میشوند. این اطلاعات مانند اطلاعات موجود بر روی یک بلیط هواپیما است؛ از جمله اطلاعات مسافر، زمان دقیق سفر، مقصد سفر، ردیف و شماره صندلی. همانند بلیط هواپیما که شخص دیگر نمیتواند با آن بلیط سفر کند، اطلاعات موجود بر روی یک NFT نیز بهشکل انحصاری برای آن توکن خاص است. - تقسیمپذیری:
NFTها قابلیت تقسیمپذیری ندارند. به عبارت دیگر، نمیتوان آنها را به بخشهای کوچکتر تقسیم کرد، و همیشه یک توکن واحد باقی میماند. - حجم اطلاعات:
توکنهای غیر قابل تعویض اطلاعات بیشتری نسبت به توکنهای تعویضپذیر در خود جای میدهند و این اطلاعات به عنوان ویژگی مهمی در آنها تلقی میشوند.
به این ترتیب، تفاوتهای اساسی بین توکنهای غیر قابل تعویض و توکنهای تعویضپذیر در قابلیت تعویض، انحصار اطلاعات، تقسیمپذیری و حجم اطلاعات آنها وجود دارد.
ورود به دنیای NFT
توکنهای NFT در زمینههای مختلف کاربردهای گستردهای دارند و از محدودیت در یک حوزه خاص یا دنیای کریپتوکارنسیها بیرون آمدهاند. این توکنها به افراد امکان میدهند:
- ثبت آثار هنر دیجیتالی: هنرمندان در عرصه هنر دیجیتال میتوانند آثار خود را با استفاده از توکنها به ثبت برسانند و از نگرانیهای مربوط به کپیرایت و سرقت آثار خود خودداری کنند.
- صنعت بازی: گیمرهای حرفهای میتوانند داراییهای خود در دنیای بازی را به بازیهای مختلف منتقل کرده و در مکانهایی که خرید درون برنامهای محدود است، از این داراییها بهره ببرند.
- داراییهای دیجیتال: توکنهای NFT امکان مالکیت داراییهای دیجیتال متنوعی مانند دامنههای اینترنتی یا حسابهای کاربری در شبکههای اجتماعی را به شکل دائمی به نام افراد میدهند.
- داراییهای فیزیکی: حتی در معاملات داراییهای غیر دیجیتال مانند خرید خانه یا اتومبیل، از توکنهای NFT میتوان استفاده کرد و مالکیت ملک یا وسیله نقلیه را با استفاده از فناوری بلاکچین ثبت کرد.
- ثبت هویت و مدارک: توکنهای NFT در زمینه ثبت هویت اشخاص یا مدارک دانشگاهی و کاری شخص نیز کاربرد دارند. این تکنولوژی در زمینه ثبت آثار کلکسیونی نیز جلب توجه کلکسیونرها را به خود اختصاص داده است.
این فقط بخشی از کاربردهای توکنهای NFT هستند، و بدیهی است که در آینده این ارزهای دیجیتال به حوزههای بیشتری تجارت و جامعه فراگیرتری خواهند داشت.
پروژههای معروف NFT
از پروژههای مطرح NFT میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
CryptoKitties: پلتفرمی برای تولید و خرید و فروش گربه در بازی محبوب بلاکچین اتریوم گربه مجازی
OpenSea: سیستم فعال در حوزه ثبت آثار هنری و اشیاء کلکسیونی به واسطهی NFT
Ethereum Name Service: سیستم ارائه خدمات نام دامنه و ثبت آن بهواسطهی NFTها
Async.Art: پلتفرمی برای ثبت آثار هنری توسط NFT و خرید و فروش آنها
Decentraland: یک پلتفرم برای توزیع زمین مجازی
پروژههای Origin Protocol ،FLOW و Rarible، بازیهای Azure Heroes و AlterVerse و برنامههای چون NBA Top Shot و Dr.Seuss برای ارائه و ثبت داراییهای مجازی کلکسیونی برخی دیگر از پروژههایی هستند که تا امروز بهطور موفقیتآمیز از توکنهای غیرقابل تعویض استفاده کردهاند.
گرانترین NFT جهان
توکن “Everydays: The First 5000 Days” (هر روز: ۵۰۰۰ روز اول) به عنوان گرانترین NFT جهان شناخته میشود. این اثر بزرگترین اثر هنری به شمار میآید که توسط هنرمند بیپل Beeple یا به اصطلاح مایک وینکلمن ایجاد شده است. این اثر متمرکز به خانه حراج مشهور کریستیز فروخته شد، و از جالبترین نکات آن، این است که این اولین اثر هنری است که توسط خانه حراج کریستیز به فروش رسیده است. این اثر نمونهای کاملاً دیجیتال از هنر است و ابعاد آن ۲۱,۰۶۹ × ۲۱,۰۶۹ پیکسل میباشد، و تشکیل شده از ۵۰۰۰ تصویر مختلف.
خرید و فروش NFT
بازار توکنهای غیرمثلی در سالهای اخیر به شدت پرطرفدار شده است، و افراد زیادی به دنبال فرصتهای سودآوری از خرید و فروش NFT هستند. چندین وبسایت مختلف برای خرید و فروش NFT وجود دارد، اما میتوان گفت که وبسایت OpenSea در حال حاضر بزرگترین و معتبرترین مکان برای انجام این تبادلات میباشد.
به علاوه، پلتفرم اپنسی از سیستم “Lazy Minting” پشتیبانی میکند که به کاربران امکان میدهد به راحتی و بدون پرداخت هیچ هزینهای، توکنهای غیرقابل تعویض خود را بر روی شبکه اتریوم ایجاد کنند.
یکی از ویژگیهای برجسته این پلتفرم این است که تنوع گستردهای از انواع NFT را برای کاربران فراهم میکند. ثبت نام در این سایت بسیار ساده است، و کاربران تنها با اتصال کیف پول متاماسک خود به سیستم، میتوانند به این بازار ملحق شوند. همچنین، سایتهای دیگری نیز برای خرید و فروش NFT وجود دارند، اما OpenSea به عنوان یکی از معتبرترین و بزرگترین انتخابها به شمار میآید.
سایر سایتهای خرید و فروش NFT عبارتند از:
- سایت خرید و فروش TofuNFT
- سایت Rarible
- سایت SuperRare
- سایت Foundation
- سایت BakerySwap
- سایت AtomicMarket
آینده NFT چطور پیشبینی میشود؟
با توجه به مطالب ارائه شده درباره NFT، پرسش مطرح میشود که چرا این توکنها هنوز به اندازه کافی در جهان معرفی نشده و مورد استفاده قرار نمیگیرند؟ به تبیین دلایل این امر میپردازیم:
- پیچیدگی تکنیکال: بستر توکنهای غیرقابل تعویض نیازمند دانش فنی و آشنایی با بلاکچین است. برای افرادی که با این تکنولوژیها آشنا نیستند، ورود به این حوزه ممکن است دشوار به نظر بیاید. اغلب افراد نگران میشوند که ممکن است در مورد قوانین NFT سردرگم شوند.
- کمیابی توکنها: یکی از مواردی که افراد از استفاده از NFT منصرف میکنند، تصمیم توسعهدهندگان برای حفظ کمیابی توکنها است. توسعه و توسعه دهندگان نیاز دارند تا هزینههای بالایی را پرداخت کنند و در نتیجه، بسیاری ترجیح میدهند از فناوریهای دیگر با هزینه کمتر استفاده کنند.
- جذابیت دنیای مجازی: اما تازهترین روند نشان میدهد که علاقه به دنیای مجازی، به خصوص متاورس، در حال افزایش است. شرکتهای بزرگ مانند فیسبوک نیز در حال ساخت زیرساختهای دنیای مجازی هستند. NFTها به افراد این امکان را میدهند که در دنیای مجازی فعالیت کنند.
با توجه به این عوامل، برخی از فعالان در حوزه ارزهای دیجیتال معتقدند که اکنون زمان مناسبی برای سرمایهگذاری در NFT و زمینهای متاورسی است.
توکن غیر مثلی و جهانی که باید کشف کنیم
NFT به عنوان یک رمز دیجیتالی منحصر به فرد و تفاوتهای جالب با سایر ارزهای دیجیتال بر روی کیف پولها ذخیره میشوند. این توکنها عمدتاً در حوزه هنر دیجیتال و بازیها کاربرد دارند، به عنوان مثال، گیمرها از آنها برای تبادل داراییهای داخل بازی استفاده میکنند. اکنون در آنجا کاربردهای دیگری نیز وارد بازی شدهاند، مثل خرید بلیط کنسرت با استفاده از NFTها.
امروزه، افراد بسیاری به دنبال فرصتهای سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال هستند. حوزه کریپتو به سرعت در حال گسترش است و اغلب افراد ممکن است به ترس از از دست دادن فرصتها یا همان فومو (FoMo) دچار شوند. اما باید به این نکته توجه داشت که در نداشتن دانش کافی در این حوزه، ممکن است خسارات مالی جبران ناپذیری را به همراه داشته باشد. اگر شما نیز تصمیم دارید به عنوان یکی از شرکتکنندگان در بزرگترین پدیده رمزارزها، یعنی NFTهای غیرمثلی، به عمل آیید، حتماً تمامی مفاهیم پایه مرتبط را به دست آورید و با دقت به سرمایهگذاری خود ادامه دهید.