تصور یک دنیای جدید و جذاب که خیالات به واقعیت پیوسته، همواره یکی از بزرگترین آرزوهای انسانی بوده است. اما آیا تا به حال ممکن بوده که به دنیایی واقعیتی کاملاً بیمرز و شگفتآور وارد شویم؟ واقعیت مجازی یا به اختصار VR این امکان را فراهم کرده است که ما به دنیایی کاملاً ساختگی فراتر از خیالهایمان وارد شویم؛ جایی که خیال به واقعیت پیوسته و دنیای واقعیت مجازی به واقعیت تبدیل میشود.
واقعیت مجازی نه تنها در دنیای بازیهای هیجانانگیز جای دارد، بلکه کاربردهای گستردهای از جمله پزشکی، آموزش، مهندسی، هنر، و سرگرمی نیز دارد. این مقاله به بررسی فناوری واقعیت مجازی میپردازد و این فرصت را فراهم میکند تا به عمقترین اطلاعات و مفاهیم این فناوری پی ببریم.
فهرست محتوا
تکنولوژی VR چیست؟
واقعیت مجازی به معنای یک محیط کامپیوتری است که بازهمان صحنهها و اشیا را ایجاد میکند که واقعی به نظر میآید. این تکنولوژی به کاربر امکان میدهد تا تجربه کند که همه چیز در تصویر، در دنیای واقعی و اطراف او وجود دارد. این محیط توسط دستگاههایی مثل هدست و عینک واقعیت مجازی به کاربر ارائه میشود که از طریق آن میتوان محیط را دید و تجربه کرد.
فناوری واقعیت مجازی یا VR، به ما امکان میدهد تا تجربه بهتری از بازیهای ویدئویی داشته باشیم، به طوری که گویی واقعاً به عنوان یک شخصیت در دنیای بازی حضور داریم. به عنوان مثال، میتوانیم یاد بگیریم چگونه یک عمل جراحی قلب را انجام دهیم یا کیفیت تمرینات ورزشی خود را برای بهبود عملکرد بدن ارتقاء دهیم. فناوری VR عملاً تمام تصورات و رویاهای انسان را به واقعیت تبدیل میکند.
اگرچه ممکن است دستگاههای واقعیت مجازی به نظر واژههایی از دوران حال ما بیایند، اما اگر به ریشهها و تاریخچهی این تکنولوژی نگاه کنیم، میبینیم که آغاز آن به دورانی پیش از امروز باز میگردد. یکی از اولین دستگاههای واقعیت مجازی به نام “Sensorama” بود. این دستگاه، با صندلی داخلی و توانایی پخش فیلمهای سهبعدی متحرک، تجربهی یک منظره واقعگرایانه را به تماشاگران ارائه میداد.
بطور کلی، واقعیت مجازی به ایجاد یک تجربه واقعگرایانه در دنیای مجازی متمرکز است. این تکنولوژی از طریق دستگاههایی مانند عینکهای واقعیت مجازی، کنترلرها و سنسورها به کاربران امکان میدهد با عناصر موجود در محیط مجازی تعامل کنند و رویدادهایی شبیه به واقعیت را تجربه کنند. این تکنولوژی از ترکیب گرافیک رایانهای، شبیهسازی فیزیکی، صداهای سه بعدی و واکنشهای حسی بهره میبرد تا کاربران را در دنیایی کاملاً واقعیت نمایان به سفر دهد.
تفاوت واقعیت مجازی VR با واقعیت افزوده AR
علیرغم اینکه تکنولوژی واقعیت مجازی (VR) چندین دهه پیش ابداع شد، هنوز بسیاری از افراد با مفهوم آن آشنا نیستند. علاوه بر این، خود مفهوم واقعیت مجازی اغلب با تکنولوژی واقعیت افزوده (AR) اشتباه گرفته میشود. تفاوت اصلی میان این دو تکنولوژی این است که واقعیت مجازی (VR) یک دنیای کاملاً مصنوعی را ایجاد میکند که کاربران با استفاده از هدستها یا عینکهای ویژه وارد آن میشوند. این دنیا ممکن است هیچ تشابهی با محیط و فضای فیزیکی واقعی کاربر نداشته باشد، و همه چیز در آن از طریق تصاویر، صداها و عناصر دیگر به صورت مصنوعی ساخته شده باشد.
از سوی دیگر، واقعیت افزوده (AR) دنیای واقعی کاربر را به یک چارچوب تبدیل میکند که اشیا، تصاویر یا عناصر مجازی در آن قرار میگیرند. همه چیز که کاربر مشاهده میکند، در محیط واقعی واقعیت دنیای واقعی است و ممکن است استفاده از هدستهای خاصی ضرور نباشد. به طور خلاصه، تفاوت اصلی بین این دو تکنولوژی در این است که VR یک دنیای کاملاً مجازی ایجاد میکند، در حالی که AR عناصر مجازی را در دنیای واقعی نمایان میکند.
همچنین، تکنولوژی واقعیت مختلط (MR) نیز وجود دارد که ترکیبی از واقعیت مجازی و واقعیت افزوده است. این فناوری به کاربران این امکان را میدهد که اشیاء مجازی را در دنیای واقعی مشاهده کنند و تجربهای داشته باشند که در آن اشیاء فیزیکی و دیجیتال به صورت تمایزناپذیر با یکدیگر ترکیب میشوند.
کاربردهای واقعیت مجازی
این تکنولوژی به عنوان یک ابزار سرگرمی جذاب شناخته میشود، اما در واقعیت دارای کاربردهای جدی و گستردهتری نیز میباشد. یکی از زمینههای مهم استفاده از واقعیت مجازی، حوزه آموزش و آموزش مجازی میباشد. این فناوری به دانشجویان و دانشآموزان این امکان را میدهد که در محیطهای مجازی آموزشی شرکت کنند و به صورت تعاملی و فعال مفاهیم را یاد بگیرند.
در زمینه پزشکی، تکنولوژی واقعیت مجازی نقش بسیار مهمی در تمرین و آموزش جراحی و تشخیص بیماریها دارد. پزشکان و دانشجویان پزشکی میتوانند با استفاده از این فناوری در محیط مجازی عملهای جراحی را تمرین کنند و با تجسم سهبعدی اعضا و ارگانهای بدن بیماران، مهارتهای بهتری در تشخیص و درمان به دست آورند.
واقعیت مجازی همچنین در زمینه تجارت و بازاریابی تأثیرگذار است. ایجاد فضاهای مجازی تعاملی و شبیهسازی محصولات و خدمات به مشتریان این امکان را میدهد که به طور مستقیم با محصول در ارتباط باشند و تجربه خرید آنلاینی جدیدی را تجربه کنند. شرکتها هم میتوانند از این فناوری برای توسعه نمایشگاههای مجازی و جلسات ویدیویی برای تعامل با مشتریان خود استفاده کنند.
اجمالاً، واقعیت مجازی از کاربردهای گستردهای در زمینههای مختلف از جمله آموزش، پزشکی، صنعت سرگرمی، تمرینات ورزشی، املاک و مستغلات، و خرده فروشی برخوردار است.
متاورس و واقعیت مجازی
مفهوم “متاورس” (Metaverse) به یک دنیای دیجیتال کاملاً واقعی تأمین شده اشاره دارد که بیرون از جهان واقعی ما وجود دارد. این اصطلاح برای اولین بار توسط نیل استفنسون در سال ۱۹۹۲ در رمان خود به نام “Snow Crash” مطرح شد. بعداً در رمان “Ready Player One” توسط ارنست کلاین بیشتر بررسی شد و توجه جلب کرد. امروزه، این مفهوم به انواع تجربیات، محیطها و داراییهای موجود در فضای مجازی اطلاق میشود.
در صورتی که شما دارای توکنهای قابل معامله، هدستهای واقعیت مجازی یا ارزهای دیجیتالی مرتبط با دنیای متاورس باشید، این به معنای شما نیز جزء این تجربه منحصر به فرد هستید. بسیاری از افراد متخصص در زمینه فناوری به اعتقادند که دنیاهای متاورسی در آینده نقشی مهم در زندگی مجازی ما خواهند داشت و از لحاظ تجربی واقعیت فیزیکی ما را فراتر خواهند برد.
از طرف دیگر، برخی متخصصان هم هشدار دادهاند که این تحول ممکن است در حال حاضر برای زندگی انسانها خطرآفرین باشد. بنابراین، این مسأله نیازمند رسیدگی و مدیریت دقیقتری است و باید با تمامی دقتها و حساسیتها مدیریت شود. به نظر میرسد که باید تا زمانی که تکنولوژی واقعیت مجازی با شکل و شمایل مناسب وارد زندگی مردم جهان شود، صبر کرد.
ردپای تکنولوژی VR در دنیای متاورس
با گذشت زمان، تکنولوژی واقعیت مجازی (VR) نه تنها جایگاه بلکه نقش بسزایی در دنیای متاورس ایفا کرده است. متاورس به عنوان یکی از پرطرفدارترین مفاهیم در حوزه فناوری به وجود آمده و امکانات فراوانی را در اختیار دارد. این دنیای مجازی فرصتهای فراوانی مانند خرید، شرکت در کنسرتها، ملاقاتهای کاری، و تجربه سایر واقعیتهای زندگی ارائه میدهد.
نگاه متمایز فناوران بزرگ به متاورس واقعیتی متفاوت دارد و آن را به عنوان یک فرصت ارزشمند برای کسب درآمد و سرمایهگذاری معرفی میکنند. در واقع، این به عنوان یک موقعیت برجسته برای درآمدزایی از دنیای ارزهای دیجیتال در نظر گرفته میشود. چهارده سال توسعه روند کامپیوترهای همراه، بزرگترین شرکتهای فناوری را به شرکتهای با ارزش تریلیونها دلاری تبدیل کرده است.
کارشناسان تاثیرگذار در این حوزه باور دارند که کنترل تکنولوژی VR میتواند مرکزی برای ایجاد یک بازار تجارتی جدید باشد. در حالی که پانزده سال مدت زمان بزرگی است که صنعت کامپیوتر منتظر بوده است تا یک روند تکنولوژی جدید را تجربه کند، اما ایدههای جدیدی که پیشرفتهترین فناوریها از جمله هوش مصنوعی و محاسبات کوانتومی را در خود جای دادهاند، به واقعیت نزدیکتر میآید. این وضعیت در حالی رخ داده که فناوری مبتنی بر ارزهای دیجیتال و افکار جدید مانند محاسبات غیرمتمرکز، امکانات مهمی را در اختیار کاربران قرار داده و به احتمال قوی تاثیرات قابل ملاحظهای در آینده خواهد داشت.
جزئیانی از ترکیب وی آر و پروژههای متاورس
در واقعیت، مفهوم متاورس نمیتواند به عنوان یک ایده جدید کشف شود. این مفهوم در صنعت بازیهای ویدئویی بسیار شناخته شده است. از گذشتهها، بازیهای آنلاین چندنفره از این تکنولوژی برای ایجاد دنیایهای دیجیتالی مخصوص به خودشان استفاده میکردند. این دنیاها به افراد امکان ملاقات و ارتباط با یکدیگر را میدهند و اجازه دادند تا در اوقات فراغت به صورت آنلاین با یکدیگر تعامل کنند. در حال حاضر، انواع پروژههای متاورس و تکنولوژی واقعیت مجازی مختلفی وجود دارند.
به واقعیت، با ترکیب تکنولوژی واقعیت مجازی با بازیهای متاورسی، دنیاهای جذابی به وجود آمدهاند. این بازیها فراتر از نامشان رفته و به عنوان یک زمینه برای رشد پروژهها و استارتاپهای مرتبط با ارزهای رمزی شناخته شدهاند. امکاناتی نظیر ایجاد موزهها، برگزاری کنسرتهای موسیقی، جلسات کاری و حتی تاسیس دفترهای تجاری تنها برخی از امکاناتی هستند که در این دنیاها برای کاربران فراهم آمده است.
بازیهای VR چیست؟
بازیهای VR تجربههای واقعیت مجازی را به بازیکنان ارائه میدهند. در این نوع بازیها، بازیکن با استفاده از دستگاههای واقعیت مجازی مانند کنترلرها و کلاهها، وارد دنیایی سه بعدی و تعاملی میشوند و احساس واقعیت مجازی را تجربه میکنند.
تکنولوژی VR به بازیکنان این امکان را میدهد که در دنیای مجازی حرکت کنند، با اشیاء و شخصیتها در این دنیا تعامل داشته و واکنشهای زنجیرهای واقعی را تجربه کنند. تجربههای واقعیت مجازی میتواند بسیار مفرح و هیجانانگیز باشد و برای تفریح و سرگرمی مناسب است.
در دنیای بازیهای بلاکچینی نیز مجموعهای از بازیها وجود دارد که از تکنولوژی VR برای ایجاد دنیاهای متاورسی استفاده میکنند. در ادامه به معرفی برخی از این بازیها میپردازیم:
- بازی Decentraland: این بازی یک جهان متاورسی است که توسط کاربران بر اساس استانداردهای بلاکچین اتریوم ساخته شده است. در دیسنترالند، بازیکنان میتوانند جهان مجازی را کاوش کرده و با دیگران ارتباط برقرار کنند و املاک و اشیاء دیجیتالی را خریداری کنند.
- بازی Somnium Space: این بازی VR به بازیکنان امکان میدهد در جهانهای مجازی ساخته شده توسط کاربران دیگر کاوش کرده و با آنها تعامل داشته و ساختمانها و املاک مجازی را خریداری کنند.
- Bloktopia: بلوکتوپیا یک دنیای متاورسی است که از یک برج بسیار بلند ساخته شده است. در این بازی، کاربران میتوانند در طبقات مختلف این برج به سیاحت بپردازند و با سایر بازیکنان تعامل داشته و بازی کنند.
- Highstreet: این بازی متاورسی به بازیکنان امکان میدهد ملکهای مجازی را در شهرهای واقعیت مجازی خریداری و فروش کنند. هایاستریت در آینده قصد دارد با پروژه دیسنترالند تعامل و مشارکت داشته باشد که به جذابیت آن افزوده میشود.
لطفاً توجه داشته باشید که برای تجربه بهتر بازیهای متاورسی و واقعیت مجازی، نیاز به ابزارهای مشخصی دارید که در ادامه مطلب به صورت کامل معرفی میشوند.
هدست بازیهای واقعیت مجازی
هدستهای واقعیت مجازی (Virtual Reality Headsets) دستگاههای الکترونیکی هستند که به کاربران این امکان را میدهند که در دنیای مجازی فعالیت کنند و تجربهی واقعیت مجازی را به صورت شبیهسازی شده تجربه کنند. این هدستها دارای دو عنصر اصلی هستند: صفحه نمایش یا نمایشگر و سنسورهای حرکت.
صفحه نمایش عمدتاً تصاویر مجازی که در میدان دید کاربر قرار میگیرند را به کاربر نمایش میدهد. سنسورهای حرکت از جمله شتابسنجها، ژیروسکوپها و حسگرهای الکترونیکی دیگر هستند که حرکات سر و بدن کاربر را تشخیص داده و تغییرات در دنیای مجازی را با دقت بالا پیگیری میکنند.
در میان هدستهای تکنولوژی VR، معروفترین موارد عبارتند از:
- Oculus Quest 2: این هدست به عنوان بهترین انتخاب برای استفاده خانگی شناخته میشود. با کیفیت تصویر بالا، عملکرد قوی و قیمت مناسب، این دستگاه یکی از بهترین انتخابها در این دسته است.
- HTC Vive Pro: این هدست برای کاربران حرفهای مناسب است. با رزولوشن بالا، کیفیت ساخت عالی و توانایی همکاری با تجهیزات جانبی، این هدست یکی از بهترین انتخابها برای تجربه حرفهای VR محسوب میشود.
- Valve Index: این هدست توسط Valve، شرکتی مشهور در زمینهی بازیهای ویدیویی، تولید شده است. Valve Index با کیفیت تصویر فوقالعاده، صدای عالی و دقت بالا در ردیابی حرکت، تجربهای هیجانانگیز را برای کاربران فراهم میکند.
- HP Reverb G2: این هدست از ترکیب تکنولوژیهای قدرتمند بهره میبرد و تجربهی واقعیت مجازی با رزولوشن بالا و کیفیت تصویر بینظیری را به کاربران ارائه میدهد.
آشنایی با گجتهای واقعیت مجازی
وسایل واقعیت مجازی (Virtual Reality Gadgets) ابزارهای الکترونیکی هستند که به منظور بهبود تجربه VR طراحی شدهاند. این وسایل به شما اجازه میدهند تا بهطور کامل در دنیای مجازی فرو رویده شده و با آن تعامل داشته باشید. در زیر به برخی از وسایل متداول اشاره میشود:
- کنترلرها (Controllers): این دستگاهها شامل دستهها، سنسورهای ردیابی حرکت دست و سایر وسایل کنترلی میشوند که به کاربران این امکان را میدهند تا در دنیای مجازی حرکت کنند و فعالیتهای مختلفی انجام دهند.
- دستکشها (Gloves): این وسایل برای شبیهسازی حرکات دست و انگشتان کاربر در دنیای مجازی مورد استفاده قرار میگیرند. با پوشیدن این دستکشها، کاربران میتوانند به دقت حرکات دست خود را در دنیای مجازی کنترل کنند.
- وسایل پوشیدنی (Wearables): این وسایل شامل عینکها، ماسکها و سربندها میشوند. این نوع وسایل به کاربران این امکان را میدهند تا تصاویر واقعیت مجازی را به صورت تمامعیار و محیطی تجربه کنند و بهطور فعال در آن شرکت داشته باشند.
- پلتفرمهای واقعیت مجازی (VR Platforms): این وسایل شامل سیستمهای کامپیوتری، کنسولهای بازی و گوشیهای هوشمند هستند که برنامهها و بازیهای واقعیت مجازی را اجرا میکنند.
دنیای تکنولوژی VR، بستری امن برای رمزارزها
شرکتهای فناوری در تلاشند تا دستگاههایی ارائه دهند که به مصرفکنندگان امکان ورود به دنیای مجازی و کنترل تجربیات خود در آن دنیا را فراهم کنند. همچنین، توسعه تجهیزات جدید برای متاورس، ترکیب جذابی از تغییر و تحول را ایجاد کرده است که هر چند وقت یکبار در هر صنعتی رخ میدهد. مارک زاکربرگ، بنیانگذار فیسبوک، اخیراً نام شرکت خود را از فیسبوک به متا تغییر داده است، اثری از اشتیاق و شور به وجود آوردن دنیای متاورسی دارد. گوگل نیز سالهاست که در زمینه فناوری مرتبط با متاورس کار میکند و اپل به عنوان بزرگترین شرکت در بازار موبایل، سعی دارد تا دستگاههای جدیدی که با دنیای متاورس هماهنگی و ارتباط بهتری داشته باشند را تولید و عرضه کند. همچنین، مایکروسافت با ارائه یک هدست برای کسبوکارها و سازمانهای دولتی، یک چرخش قوی بهسوی متاورس را آغاز میکند.
بر اساس یک گزارش تحقیقاتی اخیر، بازار فناوریهای متاورس، از جمله بازیهای مانند دیسنترالند، هدستهای VR و ابزارهای متاورس در سال ۲۰۲۰ به ارزش بیش از ۴۹ میلیارد دلار رسید و هر سال بیش از ۴۰ درصد رشد خواهد کرد. توجه بیشتر به متاورس و واقعیت مجازی به شرکتها مانند فیسبوک اجازه میدهد تا تمرکز خود را بر مسائلی مانند تعدیل محتوا، اطلاعات نادرست و مواردی که به انحصار و تخلف متهم میشوند، قرار دهند.
در سال ۲۰۱۴، فیسبوک به معاملهای با ارزش بیش از ۲ میلیارد دلار، Oculus را خریداری کرد. Oculus یک استارتآپ بود که هدستهای VR میساخت. این هدستها با تقلید از منظرههای دیجیتالی، مغز انسان را به دنیای مجازی واقعیت مجازی فریب میدهند. مارک زاکربرگ این واقعیت مجازی را به عنوان پلتفرم محاسباتی بزرگترین گام در جهت ادغام و تغییر در زندگی روزانه ما توصیف میکند، حتی اگر تصویر زمان وقوع دقیق آن دشوار باشد. او اظهار داشته که واقعیت مجازی و متاورس امکانات جدیدی را برای خرید کالا و خدمات، ارتباط با دو
تصور آینده جهان با تکنولوژی VR و متاورس
آیندهی متاورس و تکنولوژی VR به گونهای پیشرونده است که وقتی افراد در خیابان قدم میزنند، میتوانند از یک صفحهنمایش دیجیتالی که به نظر میآید جلوی آنها طلایی است، آخرین امتیازات ورزشی را مشاهده کنند. آنها میتوانند با افرادی که در کنارشان حضور دارند و حتی افرادی که فیزیکی حاضر نیستند، در یک کافه جلوی یک میز نشسته و با آنها دور یک میز دیگر نیز بنشینند. تمام این تجربیات ترکیبی از تکنولوژی VR و دنیای متاورس را به نمایش میگذارند. این ترکیب قرار است به سادگی به جزئیات زندگی روزمره و تعامل اجتماعی انسانها در سرتاسر جهان پیچیدگی بیفزاید.
واقعیت مجازی VR چیست؟
واقعیت مجازی یک محیط کامپیوتری با صحنهها و اشیایی است که واقعی به نظر میرسند و باعث میشود کاربر احساس کند همه آنچه در تصویر میبیند، بهصورت واقعی در محیط اطراف خود وجود دارد.
ارتباط جهان متاورس و virtual reality چیست؟
اگر یک توکن غیر قابل تعویض، هدست واقعیت مجازی یا ارزهای دیجیتالی دارید که متعلق به دنیای متاورس هستند، به این معنی است که شما هم بخشی از تجربه متاورس هستید. آینده متاورس و VR بهگونهای است که وقتی مردم در خیابان راه میروند، میتوانند آخرین امتیازات ورزشی را از یک نمایشگر دیجیتالی که به نظر میرسد جلوی آنها شناور است، بررسی کنند.
تفاوت واقعیت مجازی وی آر (VR) با واقعیت افزوده ای آر (AR) چیست؟
تکنولوژی VR دنیایی را میسازد که ما خود را از طریق یک هدست یا چشمبند خاص وارد آن میشویم. دنیایی که میتواند هیچ شباهتی به محیط و فضایی که در آن هستیم نداشته باشد و هر چیزی که ما میبینیم بخشی از یک محیط است که به طور مصنوعی از طریق تصاویر، صداها و غیره ساخته شده است.